10. Ay Bebek Gelişimi
Bebekmiş gibi konuşmaya son
Bebeğiniz basit cümle ve kelimeleri anlamaya başladı, bu yüzden onunla konuşmanız her zamankinden daha önemli. Bebeğinizin konuşmasına yetişkin dili ile yanıt vererek, doğru konuşma algısını geliştirebilirsiniz. Eğlenceli olsada bebek konuşmasından bu aşamada kaçınmanız en iyisi olur; doğru kelimeleri duyması daha yararlı olacaktır.
Kaslarınıza dikkat edin
Bebeğinizin büyümesi demek, sizin daha fazla yük taşıyacak olmanız demek… Bu durum kaslarınızın gerilme riskini arttıracaktır. Tedbirli olmanız ağrı ve hasar riskini azaltmanızı sağlar.
Bebeğinizi tutarken aşağıdaki önerilerimizden faydalanabilirsiniz:
- Bebeğinizi kaldırırken gücünüzü bacaklarınızdan alın. Belinizi bükmek yerine bacaklarınızı bükün.
- Bebeğinizi otururken tuttuyorsanız dik ve rahat oturun. Rahat ve destekleyici bir sandalye seçmeye dikkat edin. Gerektiğinde fazladan yastık kullanarak belinizi destekleyin.
- Bebeğinizi yolda ya da hareket ederken taşımak istiyorsanız, iyi bir taşıma kayışı veya çantası temin edin. Bebekler için tasarlanmış özel çantalar boyun, bel ve sırtınıza yüklenmeden bebeğinizi taşımanızı sağlar.
- Bilek ağrısını önlemek için, devamlı olarak bebeğinizi tuttuğunuz ve yedirdiğiniz kolu değiştirin. Bileğiniz hassassa bileğinizi destekleyin.
- Günlük gerilme ve güçlendirme hareketleri yaparak sırt kaslarınızı geliştirin.
- Bir şekilde kendinizi zorladıysanız, sıcak bir banyo ya da masaj sizi rahatlatabilir.
3 adımda uyku apnesi
1. Uyku apnesi nedir?
Solunum sisteminin uyurken geçici olarak aniden durmasıdır.
Doğru nefes almasını engelleyen her şey, bu durumun sorumlusu olabilir.
Semptomlar:
- Şişkin bademcikler ve lenf bezleri
- Sık sık hasta olmak
- Alerji
- İçe göçük çene
- Yarık damak veya yeterince gelişmemiş bir sinir sistemi
Uyku apnesine, erken doğmuş, Down Sendromlu veya beyin felci geçirmiş bebeklerde daha sık rastlanabilir.
2. Bebeğimde uyku apnesi olup olmadığını nasıl anlarım?
Uyku apnesi olan bebekler uyku sırasında daha sesli horlar, nefes alırken zorlanırlar veya öksürürler. Soluk soluğa kalırlar veya iki nefesleri arasında uzun aralar olur. Yorgun görünürler. Sıkça terlerler. Fakat horlamak tek başına bir problem belirtisi değildir.
3. Bebeğimde uyku apnesi varsa ne yapmalıyım?
Öncelikle bebeğinizin doktoruna danışın. Doktorunuz gerekirse sizi uyku uzmanına veya kulak, burun, boğaz doktoruna yönlendirecektir.
Eğer bu durumun kaynağı lenf bezleri ve bademcikler ise, ameliyat tavsiye edilebilir. Tedavi edilmeyen uyku apnesi kalp; öğrenme ve bilişsel sorunlara neden olabilir. Bu yüzden doktorunuz gece boyu uyku testi yapılmasını önerebilir.
İlk adımlara az kaldı
Bebeğiniz artık tek başına oturabiliyor ve hatta belki tutunarak yürüyebiliyor. Bağımsızlığa doğru ilk adımlarını atmak üzere. Çoğu bebek ilk adımlarını 12. ay civarında atar, fakat bazıları daha erken başlayabilir.
Bebeğiniz şuan yürümüyor olsa da bunda endişelenicek bir durum değildir. Bazı bebekler ilk adımlarını 18 ay sonra atar.
Sizin aileniz, sizin ritüelleriniz
Çiftler aile kurarken ritüellerini ve geleneklerini kendileri yaratırlar. Bebeğiniz tam olarak anlamasa da ya da henüz minnet duyamasa da, gelenekleri korumanız onun güvende hissetmesini sağlar; aile ve birlik olma algısı yaratır.
Kendinizin ya da eşinizin ailesinin ritüellerini ya da geleneklerini seçmek zorunda değilsiniz. Seçmek yerine yenilerini oluşturabilir ya da varolanları kişiselleştirebilirsiniz.
Bunlar yatmadan önce kitap okumak veya yürüyüşler yapmak gibi küçük ritüeller veya özel günler ya da bayramlar esnasında yapılan ritüeller olabilir. Fakat bayramlarda biraz dikkatli olmanız önerilir. Çünkü bazı aktivitelerde fazla heyecanlanıp korku ve endişe duyabilirler.
3 adımda böcek ısırığı ve sokması
1. Bebeğimi böcek soktuysa ne yapmalıyım?
Bebeğinizin böceğin zehirine karşı alerjisi yoksa çoğu ısırık sadece, biraz can sıkıcıdır. Bebeğinizi böcek sokarsa aşağıdaki önerilerimizi uygalayabilirsiniz ancak öncelikle doktorunuzu aramanızı öneririz.
- Böceğin iğnesini çekerek değil, kazıyarak/sıyırarak çıkarın.
- Bölgeyi sabun ve su ile temizleyiniz.
- Acıyı 15 dakika buz tutarak rahatlatın veya rahatlatıcı krem sürün. Bebeğinizin doktoruna danışmadan ağrı kesici vermeyin.
- Bebeğiniz ateşlenir, kusar veya şişlik 24 saat içerisinde büyürse, doktorunuzu arayın. Ayrıca ısırığın etrafındaki bölgede enfeksiyon belirtileri, mesela artan bir kızarıklık, acı ve şişlik gibi, görürseniz yine hemen doktorunuzu arayın
2. Bebeğimin alerjik olduğunu nasıl anlarım?
Böcek ısırığından anafilaktik şoka girmek oldukça nadir görülür ve sadece bebeğinizin alerjisi varsa oluşur. Doğal olarak bebeğinizin alerjisi olup olmadığını ancak ısırılırsa anlayabilirsiniz. Bu yüzden risklerin farkında olmanız önemlidir.
Eğer bebeğinizin alerjisi varsa:
- Nefes almakta zorlanabilir hatta hırıldamaya başlayabilir,
- İstifra edebilir,
- Karnına kramp girebilir veya yüzü kızarabilir.
- Sersemlemiş görünebilir ve vücudunda (Dilini, ellerini ve yüzünü kontrol edin) şişlikler oluşabilir.
- Ayrıca, şaşkın ve uykulu görünüyorsa da şoka girmiş olabilir.
Eğer bebeğiniz alerjik tepki gösteriyorsa ambulans çağırın ve yatmasını sağlayın. Sakinleştirin ve bir pike ile üstünü örtün.
3. Bebeğimi böcek ısırıklarından nasıl korurum?
Bu durumu tam olarak önleyemezsiniz ve bebeğinizi sürekli kapalı alanlarda tutamazsınız. Bebekler için güvenli olan böcek kovar ilacı kullanabilirsiniz veya açık renkli uzun giysiler giydirebilirsiniz.
Açık alanda yemek yerken, özellikle çok fazla böceğin bulunduğu alanlarda, dikkatli olabilir, kokulu kremler ve sabunlardan kaçınabilirsiniz.
Evinizde pencereler için sineklik kullanabilirsiniz.
Atma huyuna dikkat
Bebeğiniz artık ellerinizi tutarak yürüyebiliyor. Yemek vaktinde kendisi bir bardağı kavrayabilir ya da elleri ile yemek yiyebilir. Ama dikkatli olun, içeceği bittiğinde bardağı muhtemelen atacaktır.
Bebeğinizin doğalı 10 ay geçti ama uykusuzluk bitmedi. Bu anlaşılabilir ve normal bir durum. Hala uykusuzluk sorunu çekiyorsanız aşağıdaki önerilerimizi uygulayabilirsiniz:
- Uyuyamadığınız gecelerin ertesi sabahı uyanamıyorsanız alarmınızın sesini açın ve sinir bozucu bir alarm sesi seçin. Çalar saatinizi odanın diğer köşesine koyun, böylece kapatmak istediğinizde kalkmanız gerekecektir.
- Saati çok erken bir saate kurmayın, daha gerçekçi olun ve kendinize çok yüklenmeyin.
- Uykusuz ve halsiz hissettiğiniz günler bir fincan kahve içebilirsiniz. Ama öğle saatinden sonra kafeinsiz içecekler tüketin. Çok kafein tüketirseniz, uyku sorunları yaşamaya devam edebilirsiniz. Detaylı ve dikkat gerektiren işlerinizi günün erken saatlerinde yapın.
- Öğle saatlerinde 15-20 dakika uyumaya çalışın. Kısa bir yürüyüş yapmanız da enerjinize kavuşmanızı sağlayabilir. Eğer uzun bir toplantınız varsa, soğuk bir içecek ile kendinizi uyanık tutabilirsiniz. Açık bir camın yakınına oturmanız da yararlı olacaktır.
- Eğer evdeyseniz, bebeğiniz uyuduğunda hemen siz de uyuyun
3 adımda antibiyotik
1. Doktor neden bebeğim her hasta olduğunda antibiyotik vermez?
- Antibiyotikler sadece bakterilere karşı faydalılar. Virüslere, üşütmeye ve birçok solunum hastalığına iyi gelmezler. Eğer bebeğinizin bakteri kaynaklı bir hastalığı yoksa, antibiyotikler yararlı olmaz.
- Bebeğinize gereksiz yere antibiyotik verirseniz, bakterilerin dirençlerini güçlendirmiş olursunuz ve gerçekten antibiyotiğe ihtiyacı olduğunda sorunlar yaşayabilirsiniz. Ayrıca antibiyotiklerin diğer ilaçlar gibi, yan etkileri ve riskleri vardır. Hatta, sıkça görülen antibiyotik kullanımı tıp dünyasında büyüyen bir sorundur.
2. Bebeğimin iyileştiğini gördüğümde antibiyotik vermeyi kesebilir miyim?
Hayır. Doktorunuzun talimatlarına uymanız gerekir. Tedaviyi erken bırakmanız, hastalığı tam olarak gidermez hatta daha ciddi sağlık sorunlarına neden olur.
3. Bebeğim antibiyotiği kustuysa ne yapmalıyım?
Bebeğiniz ilacı alır almaz istifra ettiyse, yani ilacın çoğunu çıkartıysa, dozajı yenilemeniz uygun olacaktır. Fakat öncelikle istifra etmesinin nedenini bulmaya çalışmanız gerekir. Doktorunuzdan ilaçları nasıl daha rahat yutabileceğini sağlayacak öneriler isteyebilirsiniz. Bazı ilaçlar yemeğe karıştırılarak tatları güzelleştirilir.
Bazı ilaçlar ise şırınga ile verildiğinde daha rahat alınır.
Ona ‘Hayır’ demek için erken değil
Bebeğiniz artık basit talimatları anlıyor. Fakat hayır dediğinizde buna hala uymuyor olabilir. Bugün dediğinizi yarın unutsa da, doğru yanlış ve güvenli güvensiz gibi kısıtlamaları belirlemek için erken değil. Doğru bulmadığınız davranışlarını gördüğünüzüde “Hayır” demekten vazgeçmeyin.
İşyerinizde sahip olduğunuz hukuki hakları öğrenin annelik
Bebeğiniz olduğundan beri, kişiliğinizde değişimler yaşıyor olabilirsiniz. Ya da evebeyn olan tarafınızı iş hayatınıza ne kadar dahil etmeniz gerektiğini düşünüyor olabilirsiniz.
Bu sorunun cevabı tamamen iş ortamınıza ve kültürünüze bağlı. Etrafınıza bakıp, başka anne ve babaları örnek alın. Müdürünüz ailesinin fotoğraflarını sergiliyor mu? Başka evebeynler esnek çalışma opsiyonlarından yararlanıyor mu?
İşiniz ve bebeğinize ayırdığınız zamanı dengelemek için öneriler
- Bebeğiniz için, çalışma saatlerini kısaltmanız veya biraz işten ayrılmanız gerekebilir. Bebeğiniz mi işiniz mi hangisinin duruma göre daha önemli olduğunu tartmak için, iş yerinizin esnekliğini ve kaç gün gitmeme hakkınızın olduğunu araştırın.
- Bebeğiniz hastalandığında, ona kendiniz bakmak isteyebilir veya doktor kontrollerini yardımcınızın takip etmesini isteyebilirsiniz. Doktor kontrolüne kendiniz gitmek istiyorsanız randevuyu öğle yemeği arası saatine denk getirebilirsiniz.
- İşe gidemediğizde buna odaklanmak yerine, bu zamanı nasıl daha verimli kullanabileceğinizi düşünün.
- İşe gidiyorsanız devamlı yapmanız gereken şeyler listesi tutup, geç çıkmak yerine işe erken gidebilir ve iş yerine dair mümkün olduğu kadar az kişisel aktiviteye dahil olabilirsiniz.
- Bazı iş yerlerinde öğlen arasında çalışıp, daha erken çıkmak mümkün. Patronunuz ile iletişimde olarak bir düzen oturtabilirsiniz.
3 adımda mizaç
1. Mizaç nedir?
Mizaç, bebeğinizin etrafı, olaylar ve durumlar karşısında ne ve nasıl düşündüğü; nasıl tepki verdiğidir. Uyku ve yeme düzenleri, sosyalleşme, uyum sağlama ve sakinleşme alışkanlıkları gibi faktörlere bağlıdır.
Bazı bebekler cana yakındır. Bazıları ise hassas ve yeni durumlara karşı yavaş ve sıcaktır. Bazıları sağlam ve yüksek enerjilidir. Uzmanlar mizacın genetik faktörlerden çokca etkilendiğini; sonradan öğrenilmiş ve çevresel faktörlerin, mizacı daha az etkilediğini düşünüyor.
2. Bebeğimin mizaçını izleyerek kişiliğini hakkında tahmin yürütebilir miyim?
Bir noktaya kadar evet. Bebeğinizin mizaçı 3-4 aylıkken belirmeye başlar. 10. ayına ulaştığında kişiliği daha belirgin olmaya başlar
Davranışlarını izleyerek, bebeğinizin kişiliğini okumaya ve analiz etmeye çalışabilirsiniz. Fakat bebeğiniz geçici bir dış faktör yüzünden farklı davranıyor olabilir, kişiliğini yargılamakta veya sonuçlara varmakta aceleci olmayın.
3. Bebeğimin mizacını değiştirmek için bişey yapabilir miyim?
Bebeğinizin mizacı sizi endişelendiriyorsa veya müdahale etmek istediğinizi hissediyorsanız (Mesela utangaç olması) yargılayıcı olmak yerine anlayışlı olmanızı öneririz.
Ne yalnızken ne de başkalarının yanında bebeğinizi etiketlemek, eleştirmek veya kendisinin ”Kötü” olduğunu düşünmesine neden olmak kişiliğinin oluşma sürecini olumsuz etkiler. Bunun yerine, onu destekleyip güçlendirebilirsiniz.
Ama günün sonunda bebeğinizin doğal yatkınlıklarına müdahale edemeyeceğinizi kabul etmenizi; belli davranış biçimlerini de güçlendirebileceğinizi unutmayın.